Smeren, smeren, smeren… Dit is toch wel het vaakst gehoorde advies voor patiënten met atopisch eczeem. Om gek van te worden. ‘Ik heb al wat afgesmeerd in mijn leven,’ hoor ik vaak als ik mensen met eczeemklachten tref. Toch kom ik dikwijls met hetzelfde advies. De vraag is: waarom eigenlijk?

Waarom de huid insmeren?

Duidelijk mag zijn dat bij atopisch eczeem de huidbarrière is verstoord. Hierdoor kan de huid zichzelf niet goed beschermen tegen invloeden van buitenaf. Denk bijvoorbeeld aan uv-straling, zeep of parfum, maar ook schurende kleding of stof kan irritatie veroorzaken. Die irritatie kan weer voor verergering van het eczeem zorgen. De eczeemhuid heeft kortom een extra steuntje van buitenaf nodig. En wat is nu een snellere manier dan dit direct op de eczeemplekken aan te brengen?

Het idee van de huid insmeren is dus dat er lokaal een product wordt aangebracht dat de huidbarrière helpt te versterken. Het doel is de irritatie, de jeuk en de pijn te verminderen en de huid kans geven om te gaan herstellen. Dit doorbreekt de vicieuze cirkel van elke keer nieuwe irritatie en nieuwe schade.

Niet elke huid is hetzelfde

Hoewel de symptomen van atopisch eczeem bij veel mensen vergelijkbaar zijn, kan de huid toch erg verschillend reageren. Waar de een last heeft van erg veel schilfering, en dus behoefte heeft aan een product dat ervoor zorgt dat de huid vocht vasthoudt, kan een andere huid juist last hebben van nattige plekken door scheuring. Het kan zelfs zo zijn dat er verschillen zijn per locatie bij eenzelfde persoon. Om deze reden is het belangrijk niet zomaar een product te gebruiken, maar te kijken naar waar de huid goed op reageert.

Wat is belangrijk bij het insmeren van de huid?

Insmeren lijkt simpel: tubetje open, hup… smeren en klaar! Toch kan je bij dat eenvoudige insmeren ‘fouten’ maken.

• Insmeren zonder de handen te wassen: ja… Hoe vaak was jij eerst je handen voordat je de huid insmeert? Veel mensen denken er niet bij na, maar insmeren zonder eerst je handen te wassen kan nadelige gevolgen hebben voor de huid. Onze handen raken van alles aan. Daardoor leven er veel bacteriën op de huid – doorgaans niet slecht voor ons, alleen bij een slechte weerstand merken we hier wat van. De huid met atopisch eczeem moeten we behandelen als een met een slechte weerstand. Zeker als we gaan insmeren, wrijven we gemakkelijk bacteriën in een al gevoelige huid. Door de afsluiting van de crème kan een bacterie heerlijk in de openstaande huid gaan groeien, wat weer voor irritatie en eventueel ontsteking van de huid kan zorgen. Je hoeft natuurlijk je handen niet grondig te desinfecteren, maar even wassen voordat je de huid insmeert, kan een hoop ellende schelen!
• Crème op crème: vaak hebben mensen verschillende producten die op de huid over elkaar heen worden gebruikt. Dit kan bijvoorbeeld een verkoelend en een herstellend product zijn. Maar wat gebruik je nu eerst? Het belangrijkste is dat de huid zijn herstellende werkstoffen binnenkrijgt. Dit kan natuurlijk niet als er al een dikke laag vette crème op de huid is aangebracht. De werkstoffen kunnen hier simpelweg niet doorheen. Gebruik je meerdere producten? Dan eerst het herstellende product of het product met de hoogste concentratie werkstoffen. Daarna een afsluitend product (meestal een product op basis van vaseline). Mocht het gaan om het gezicht en wil je make-up gebruiken? Dan als allerlaatste de make-up.
• Kleding aantrekken: o jee, we hebben haast. Snel insmeren, broek aan, shirt aan… Producten tegen eczeem zijn vaak vet en trekken niet zo snel in. Heel onhandig natuurlijk, maar wel waar. Probeer het smeren goed in te plannen. Als je kleding te snel over je ingesmeerde huid aantrekt, kun je het product uitsmeren of het blijft allemaal aan de kleding plakken. Hierdoor heeft het helemaal geen zin om het op te brengen. Tip: smeer de huid gelijk na opstaan in, ga dan bijvoorbeeld ontbijten in een badjas en trek daarna je kleding aan. Andere tip (ook handig voor ’s nachts): gebruik een pantykousje of knip een toch al kapotte panty in stukken en doe deze voorzichtig over de ingesmeerde plek. Een panty zit vaak wat strakker en kan er dus voor zorgen dat de crème goed in kan trekken en niet in je kleding gaat zitten.

Smeren blijft natuurlijk een ‘dingetje’, maar kan wel echt het verschil maken bij eczeem. Welk product je moet gebruiken en wat prettig aanvoelt, hangt af van de persoon. Vaak is het een kwestie van uitproberen en hoewel er ook teleurstellingen zullen komen, ben ik ervan overtuigd dat er voor iedereen iets is wat helpt. Geef het niet op!

Als eerste op de hoogte

Wil je vaker nuttige tips lezen van huidtherapeute Jorinde? Volg ons dan op Facebook.

GZNL.GZ.18.09.0255b(1)