Het zou me niet verbazen als ik deze vraag vaker ga krijgen. Het microbioom is namelijk hot! Welke rol gaan bacteriële producten spelen bij de behandeling van atopisch eczeem?

Op de huid wonen miljoenen micro-organismen, vooral bacteriën maar ook gisten, virussen en schimmels. Samen vormen ze het microbioom van de huid. Een nog groter gedeelte van het microbioom bevindt zich in ons spijsverteringsstelsel, met name in de dikke darm. In onze darm wonen biljoenen bacteriën, wel zo’n 150 verschillende soorten.* Deze diversiteit is erg belangrijk voor een gezonde huid en darmflora.

Microbioom en eczeem: uit balans

De diversiteit van bacteriën, gisten en schimmels is uit balans bij atopisch eczeem. Vaak zien we een meer dan normale groei van de huidbacterie Staphylococcus aureus. We weten dat de mate van deze extra groei samenhangt met de ernst van het eczeem. En dat het lastig te zeggen is wat nu precies de kip en het ei is.

Veel vragen

Maakt de kapotte huid dat de huidflora verstoord raakt? Er zitten nou eenmaal graag bacteriën op een kapotte huid. Of is de verstoorde huidflora één van de oorzaken voor het krijgen van atopisch eczeem? En reageert het immuunsysteem hier vervolgens overmatig op? Hoe het zit met de darmflora en de relatie met eczeem? En: kunnen we het microbioom beïnvloeden?

Behandeling met bacteriële producten

Atopisch eczeem is complex. Onder andere genetische factoren, omgevingsfactoren, een overactief immuunsysteem en een verminderde huidbarrière spelen een rol. Helaas zijn er tot dusver geen studies die erop wijzen dat alleen het aanpakken van het microbioom het eczeem definitief geneest. Maar… dat het een belangrijke rol speelt wordt steeds duidelijker. Al langer wordt geschreven over zogenaamde bacteriotherapie bij atopisch eczeem. Hierin worden verschillende bacteriële producten als behandeling voor atopisch eczeem gebruikt.

Probiotica

Een bekende en populaire vorm van therapie met bacteriën is probiotica (het stimuleren van goede bacteriën). Probiotica zijn er in de vorm van crèmes of voeding. Ook wordt er gesproken over zogenaamde bacteria-derived enzymes en transplantaties van huidbacteriën. We zien dat deze behandelingen zorgen voor een hogere diversiteit van het huid microbioom. Hierbij kunnen ontsteking en jeuk afnemen. Tot dusver is dit vooral in muismodellen getest. De vraag is: hoelang blijft deze diversiteit op de huid? Keert de oude disbalans snel terug?

Meer focus op darmflora

De darmflora is momenteel ook een populair onderwerp. Een verstoorde darmflora zou meer kans geven op huidziekten zoals eczeem, maar ook op voedingsallergieën. We zien in de darm, net als op de huid, dat mensen met atopisch eczeem een minder divers microbioom hebben. Helaas zijn er nog geen afdoende verklaring en oplossingen: net als bij de huidbacterie transplantaties is er op dit moment geen ‘poeptransplantatie’ die het eczeem oplost. Veel van deze behandelingen worden nu alleen in studieverband gedaan. Wel het is een onderwerp met potentie. Komende jaren zal er nog veel onderzoek volgen.

Wat weten we wel?

Het goede nieuws is dat we zeker aan de slag kunnen met de relatie tussen leefstijl en de darm. Een ongezonde leefstijl – met veel koekjes, chips en weinig groente en fruit – is niet goed voor de darmflora. Het westerse dieet, met veel snelle suikers en voedingsmiddelen die een hoge glycemische index hebben, zorgt ervoor dat de diversiteit van de darmflora afneemt. Voldoende groente, fruit en onder andere peulvruchten zorgen juist voor een betere balans.

Kom in beweging!

Ook is aangetoond dat voldoende beweging een gunstige invloed heeft op de biljoenen bacteriën in onze darm. Een actieve leefstijl zorgt voor een toename van de diversiteit. Ze bevordert de aanmaak van goede bacteriën en remt die van slechte bacteriën. Het is dus zinvol om te kijken of je voldoende beweegt en of je voeding gezond en gevarieerd is. Dit alles kan een goed effect op je eczeem hebben. Bovendien is het van groot belang voor je afweer. Zeker in deze tijden kan dat geen kwaad. Eet dus gezond en kom in beweging!

Als eerste op de hoogte?

Volg ons op Facebook en Instagram

*Welke bacteriesoorten er op de huid en in de darm leven, verschilt per persoon. Daardoor heeft iedereen een ander microbioom. Het microbioom is net zo uniek als je vingerafdruk.

MAT-NL-2001543