Hoe ontstaat atopisch eczeem?
De huid vormt het beschermende omhulsel van je lichaam. Het is de eerste verdedigingslinie van je afweersysteem tegen ongewenste indringers. De afweercellen zijn niet alleen actief aan het huidoppervlak, maar liggen ook dieper in de huid te wachten om indringers te vernietigen. Bij atopisch eczeem is de barrièrefunctie van de huid meestal verstoord: de huid houdt onvoldoende water vast, bevat veel minder huidvetten en is minder in staat prikkels (allergenen) van buitenaf tegen te houden. Wat daarvan de precieze oorzaak is, weten we niet. Wel weten we dat deze huid hierdoor erg droog is en sneller kan irriteren met als gevolg een ontsteking van de huid. Het resultaat is dan: eczeem.
Erfelijk of andere factoren?
Hoe atopisch eczeem eruit ziet is bekend, maar de oorzaak? We weten dat het een huidaandoening is waarbij meerdere factoren gelijktijdig een rol spelen. Eén ervan is erfelijke aanleg. Net zo min als de kleur van je ogen, verandert die tijdens je leven niet meer.
Wat is de atopische driehoek?
Heb je atopisch eczeem? Dan heb je meestal ook de erfelijke aanleg voor overgevoeligheid van je afweer- of immuunsysteem. Anders gezegd: je hebt een atopische constitutie. En daardoor is de kans groot dat je ook last van astma en/of allergieën krijgt. Denk bijvoorbeeld aan pollen (hooikoorts), huisstofmijt, dieren of voedsel. Deze aandoeningen kunnen gelijktijdig optreden of elkaar opvolgen. De relatie tussen astma, allergie en eczeem heet daarom ook wel de atopische driehoek.
Wat zijn allergene prikkels?
Allergenen zijn stoffen die je afweersysteem prikkelen en overactief maken. Allergenen zijn in te delen in:
- Voedselallergenen: komen je lichaam binnen via eten.
Voorbeelden: eiwitten in koemelk en pinda’s - Inhalatieallergenen: komen je lichaam binnen via inademing. Voorbeelden: stuifmeelpollen of uitwerpselen van huisstofmijt
- Contactallergenen: komen je lichaam binnen via contact met de huid. Bekende voorbeelden zijn: nikkel, en bestanddelen van cosmetica en verzorgingsproducten.
Wat zijn niet-allergene prikkels?
Droge lucht (vorst of centrale verwarming), transpiratie, irriterende stoffen (wol, nylon), zeep, zon en warmte kunnen eczeem ook verergeren, net als ziekte (griep) of stress. Heb je atopisch eczeem, dan is je huid al droog. Door vaak te wassen met zeep wordt je huid nog droger en neemt de jeuk toe. Gebruik dus een zeepvervanger zoals olie en smeer je huid altijd in met een neutrale vette zalf na contact met water.
Wat veroorzaakt de droge huid?
Bij een droge huid bij eczeem zijn er twee dingen aan de hand. In de huid worden minder huidvetten aangemaakt, waardoor deze droog en ruw aanvoelt. Daarnaast ontbreken er stoffen in de huid die het water vasthouden. Het water uit de huid verdampt hierdoor veel sneller dan normaal en de huid droogt nog meer uit. Je kunt het vergelijken met een gemetseld muurtje waarbij het cement tussen de stenen niet of onvoldoende aanwezig is waardoor er makkelijk barsten en scheuren ontstaan.
Bij atopisch eczeem is de barrière-functie van de huid meestal verstoord. Hierdoor kunnen bacteriën en virussen de huid makkelijk binnendringen. Dermatoloog Rob Beljaards legt je uit wat er precies ‘mis’ is met het afweersysteem in het eerste filmpje. In het filmpje daaronder vertelt hij over erfelijkheid en constitutioneel eczeem en in het laatste geeft hij uitleg hoe nu met allergieën zit.
Lees meer...
GZNL.GZ.18.07.0173