Mijn kind heeft eczeem, wat nu?

Niets zo erg als een kind dat huilt van de jeuk en pijn, dat moe is van het eindeloze krabben – eczeem kan een zware belasting zijn. Voor je kind, voor jou en voor je gezin. Wat kun je zelf doen, wat als je kind gepest wordt met zijn of haar huidaandoening? En welke medicatie is er voor kinderen met atopisch eczeem?

Roodheid en jeuk

Eczeem bij je kind herken je aan een rode, jeukende huid. Er zijn schilfers, bultjes, kloofjes of korstjes. Het eczeem zit vooral in het gezicht, op het hoofd, in de ellebogen en knieholten, op de polsen en enkels. Wassen met water en zeep maakt de klachten erger. Hou twee of drie keer per week aan om te douchen of je kind in bad te doen. Het liefst zonder zeep.

Voorkom droge huid

Het beste is om (kleine) kinderen elke dag (helemaal) in te smeren met een verzachtende basiszalf of crème. Het is namelijk heel belangrijk dat de huid niet uitdroogt. Soms – bij erg veel jeuk – is een hormoonzalf of -crème nodig. Die breng je aan op de eczeemplekken. Je huisarts vertelt hoe vaak je dat moet doen.

Hormoonzalf smeren

Na het aanbrengen van de hormoonzalf of crème wacht je een uur en daarna breng je een verzachtende crème aan. Wordt het eczeem rustiger? Dan ga je de hormooncrème steeds minder vaak gebruiken en stop je. Maar verzachtende zalf of crème blijft wel nodig. Sta je niet te trappelen om hormoonzalven te gebruiken? Begrijpelijk, maar met goede begeleiding en juist gebruik zijn ze veilig en bereik je doorgaans heel goede resultaten. Het juiste gebruik is wezenlijk. Vraag bij je arts die de hormoonzalf voorschrijft altijd alle details rond het gebruik.

Blijf trouw aan de behandeling

De behandeling van eczeem staat of valt met een goede verzorging van de huid, al valt het niet mee om dit trouw elke dag opnieuw te doen, zeker als het wat beter gaat. Een goede verzorging voorkomt doorgaans wel nieuwe opvlammingen van het eczeem. En daardoor heeft je kind uiteindelijk veel minder medicinale zalf en andere geneesmiddelen nodig.

Zoek afleiding, maak het niet te zwaar

Het elke dag smeren met een vettende crème of zalf blijft belangrijk. Net als beperkt gebruik van water en zeep, en het aanbrengen van hormoonzalf of -crème op de eczeemplekken. Probeer ook afleiding voor je kind te zoeken. Kloppen, blazen, of wrijven over de aangedane huid: het helpt allemaal, maar laat je kind niet of zo min mogelijk krabben, dat verergert het eczeem. Vergeet ook niet dat kleine kinderen flexibel zijn en in het nu leven: hoe zwaar het ook is, maak het onderwerp licht en probeer uit te stralen dat het goed komt. Dat is positief voor de emotionele veiligheid die een kind ervaart.

Antihistaminica

Antihistaminica worden meestal vanaf 1 jaar voorgeschreven. Soms is er wel een reden om het ook bij heel jonge kinderen voor te schrijven, maar dan voor een paar dagen. Het is verstandig om altijd een arts te raadplegen als je antihistaminica wilt gaan gebruiken.

Hoe komt mijn kind aan eczeem?

Eczeem is erfelijk. Het zit in de familie: ook astma, allergieën en hooikoorts komen vaak in dezelfde familie voor. Te rokerige, te warme en te droge lucht, kriebelende kleding en spanningen kunnen het eczeem verergeren. Ook wanneer je kind ziek is, kan het eczeem opvlammen.

Kan mijn kind over eczeem heen groeien?

In Nederland heeft ongeveer 20 tot 30 procent van de baby’s en peuters eczeem. Na groep 2 hebben de meeste kinderen er geen last meer van. Zes op de tien kinderen hebben geen last van eczeem meer als ze naar groep 3 gaan. Meestal gaat het beter als kinderen ouder worden, maar toch blijven sommige kinderen altijd last van houden van matig tot ernstig atopisch eczeem.

Gevoelig voor allergieën

Heb je eczeem, dan ben je vaak allergisch: voor huisstofmijt, pollen, grassen of bepaalde dieren. Van alle kinderen met eczeem krijgt de helft hooikoorts. Hebben tien kinderen eczeem, dan krijgen er gemiddeld vier astma. Jonge kinderen kunnen ook allergisch zijn voor iets wat ze eten. Meestal krijg je daar geen eczeem van, maar andere klachten. Heeft je arts een voedselallergie bij je kind vastgesteld, dan moet je natuurlijk goed opletten wat je je kind voorschotelt. Geen allergie voor bepaald voedsel? Ga dan geen streng dieet volgen: je kind is immers in de groei en vaart wel bij gezonde voeding.

Mag mijn kind in de zon? En zwemmen?

In de zomer is het verstandig een aangenaam hoekje op te zoeken. Je kind hoeft niet helemaal uit de zon, bescherm het wel met een zonproduct voor de gevoelige huid. Chloorwater in zwembaden en zout water uit de zee kunnen de huid irriteren en uitdrogen. Vet vooraf de huid goed in, na het zwemmen goed afspoelen en je kind insmeren met een vettende, liefst waterproof crème. Sommige kinderen merken dat zwemmen in zee goed is voor het eczeem.

Driekwart jongeren met eczeem gepest

Uit een onderzoek van Sanofi Genzyme onder 48 jongeren in de leeftijdscategorie van 12 tot 18 jaar blijkt dat veel jongeren lijden onder hun eczeem. Niet alleen fysiek, maar ook psychisch. Ze zijn boos, hebben depressieve gevoelens en willen niemand zien uit schaamte. Angst en eenzaamheid beïnvloeden hun leven negatief. Vooral tijdens een opvlamming kan je kind moedeloos en gefrustreerd raken. Driekwart van de kinderen met atopisch eczeem geeft aan gepest te worden. Het is belangrijk – zeker als je zelf ook eczeem hebt – om erover te praten met je kind. Bij een kleine groep vrienden vindt je kind vaak ook een luisterend oor, zo blijkt uit het onderzoek.

Druk op het gezin

Een kind met ernstig eczeem en allergieën kan een zware druk op een gezin leggen. Jeuk, krabben en huilen zorgen voor slaapgebrek bij zowel ouder als kind. Irritatie, een slecht humeur en moeilijker kunnen omgaan met de situatie zijn het gevolg. Het is daarom heel belangrijk om een effectieve behandeling te vinden. Verder kunnen schuldgevoelens een rol spelen: ouders die zelf genetisch belast zijn, hebben de allergie doorgegeven. Soms moet je huisdieren wegdoen of een huis anders inrichten. Dat brengt vaak verdriet en kosten met zich mee.

‘Weet je wat jij zou moeten doen…’

De ongevraagde adviezen van de omgeving zul je vast herkennen. Als ouder wil je natuurlijk het allerbeste voor je kind. Je kunt je bekritiseerd en aangevallen voelen. Zijn de keuzes die je maakt wel de juiste? Vaak heeft je omgeving geen oog voor de ernst van situatie. Isolatie ligt op de loer. En dat is weer slecht voor je gezin en voor het omgaan met het eczeem. De expertisecentra voor eczeem in Nederland kunnen je helpen om goed om te gaan met eczeem en de gevolgen daarvan voor het leven van alledag.

Voor de kinderen zelf

Gelukkig is er inmiddels ook veel informatie over eczeem voor de kinderen zelf. Dit filmpje bijvoorbeeld.

Bekendheid geniet Zalfje, een vrolijk en leerzaam boek over eczeem, voor kinderen (4 tot 8) en hun ouders: om voor te lezen of samen doorheen te bladeren. Op YouTube is er het filmpje van Klokhuis en dermatoloog Annemie Galimont heeft boeken voor kinderen over eczeem bijeengebracht op Online Dermatologie. In Smeer’m wordt aan de hand van dierfiguren aan kinderen uitgelegd hoe ze hun eczeem kunnen behandelen.

Bronnen: De VMCE geeft de brochure Constitutioneel eczeem bij kinderen uit. Daarin staat uitgebreide informatie over behandeling van eczeem en de relatie met allergieën. Veel informatie is ook te vinden op Online Dermatologie van dr. Annemie Galimont. Lees ook de ervaringen en tips van onze bloggers. En volg ons op Facebook en Instagram! Daar kun je bijvoorbeeld zien hoe onze blogger Marieke haar dochtertjes, die allebei eczeem hebben, spelenderwijs vertrouwd maakt met het dagelijkse smeerritueel.
MAT-NL-2001744