Atopisch eczeem & Dupilumab

Sinds begin 2018 is er dupilumab (merknaam Dupixent®). Dit is een medicijn voor mensen die in aanmerking komen voor systemische behandeling van atopisch eczeem: voor volwassenen en adolescenten in de leeftijd van 12 jaar en ouder met matig-ernstig tot ernstig atopisch eczeem en voor kinderen vanaf 6 maanden met ernstig atopisch eczeem.

Wat is dupilumab?

Dupilumab (merknaam Dupixent®) is de eerste biological voor de behandeling van atopisch eczeem. Dit medicijn is sinds februari 2018 beschikbaar. Dupilumab is een monoclonaal antilichaam (een soort eiwit) dat de werking blokkeert van de eiwitten genaamd interleukine 4 en interleukine 13 (IL-4 en IL-13, ook wel cytokines genoemd). Beide spelen een aanzienlijke rol in het veroorzaken van de klachten en symptomen van atopische eczeem. Volwassenen en adolescenten met matig-ernstig tot ernstig atopisch eczeem kunnen er baat bij hebben. Daarnaast is dupilumab sinds eind 2020 ook als enige biological beschikbaar voor kinderen vanaf 6 maanden met ernstig atopisch eczeem. Dit middel kan of alleen of samen worden gebruikt met andere eczeemgeneesmiddelen die je op de huid aanbrengt.

Hoe werkt dupilumab?

Heb je atopisch eczeem, dan maakt je lichaam immuuncellen (eiwitten) aan die betrokken zijn bij deze aandoening: interleukine 4 en interleukine 13 (IL-4 en IL-13). De werkzame stof dupilumab is een gespecialiseerd eiwit (monoklonaal antilichaam) dat is ontwikkeld om de werking van IL-4 en IL-13 te blokkeren. Zo verlicht het middel de symptomen van de ziekte.

Wat mag ik verwachten van dupilumab?

Het gebruik van dupilumab kan het atopisch eczeem verbeteren en jeuk verminderen. Het kan daardoor ook een positief effect hebben op symptomen van pijn, angst en depressie die soms samengaan met atopisch eczeem. Bovendien helpt het je slaapklachten te verlichten en de algehele kwaliteit van leven te verbeteren.

Wat moet ik ook weten over dupilumab?

Zoals elk geneesmiddel kan ook dupilumab bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee te maken.

Dupilumab kan ernstige bijwerkingen veroorzaken, waaronder in zeldzame gevallen allergische reacties (overgevoeligheidsreacties), waaronder anafylactische reactie. De symptomen van een allergische reactie of anafylactische reactie zijn onder andere: moeilijk ademen, zwelling van gezicht, lippen, mond, keel of tong (angio-oedeem), flauwvallen, duizeligheid, licht gevoel in het hoofd (lage bloeddruk), koorts, algemeen ziek gevoel, gezwollen lymfeklieren, netelroos, jeuk, gewrichtspijn, huiduitslag.

Krijg je last van een allergische reactie, stop dan met het gebruik van dupilumab en neem onmiddellijk contact op met je arts.

Dit zijn de meest voorkomende bijwerkingen:

Vaak (komen voor bij minder dan 1 op de 10 gebruikers):

  • reactie op de injectieplaats (dat wil zeggen roodheid, zwelling, jeuk en pijn).
  • rode ogen en jeuk
  • ooginfectie
  • koortsblaasjes (op lippen en huid)
  • artralgie (gewrichtspijn).

Soms (komen voor bij minder dan 1 op de 10 gebruikers):

  • zwelling van het gezicht, de lippen, de mond, de keel of tong (angio-oedeem)
  • jeuk, roodheid en zwelling van het ooglid
  • ontsteking van het oogoppervlak, somas met wazig zicht (keratitis)
  • rode ogen.

Zelden (komen voor bij minder dan 1 op de 1000 gebruikers):

  • zweren op de buitenste laag van het oog, soms met wazig zicht (ulceratieve keratitis).

Zie hier de volledige lijst met mogelijke bijwerkingen.

Heeft dupilumab invloed op zwangerschap en borstvoeding?

Ben je zwanger, denk je zwanger te zijn of wil je het worden? Neem dan contact op met je arts voordat je dit geneesmiddel gebruikt. De effecten van dupilumab bij zwangere vrouwen zijn niet bekend; het is daarom aan te raden het gebruik tijdens de zwangerschap te mijden, tenzij je arts anders adviseert. Geef je borstvoeding of ben je dit van plan? Neem dan ook contact op met je arts voordat je dupilumab gebruikt. Samen met je arts kun je beslissen of je borstvoeding geeft of dupilumab gebruikt, met een van beide moet je stoppen.

Wanneer moet je extra voorzichtig zijn met dupilumab? 

Neem contact op met je arts of apotheker voordat je dit middel gebruikt.

-Allergische reacties

In zeldzame gevallen kan dupilumab ernstige bijwerkingen veroorzaken, waaronder een allergische reactie (overgevoeligheidsreactie), een anafylactische reactie en angio-oedeem. Deze reacties kunnen optreden van enkele minuten tot maximaal zeven dagen na toediening van dupilumab. Let op symptomen hiervan (moeilijk ademen, zwelling van het gezicht, de lippen, de mond, de keel of tong, flauwvallen, duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd (lage bloeddruk), koorts, een algemeen ziek gevoel, gezwollen lymfeklieren, netelroos, jeuk, gewrichtspijn, huiduitslag) tijdens het gebruik van dupilumab. Krijg je last van een allergische reactie, stop dan met het gebruik van dupilumab en neem onmiddellijk contact op met je arts.

-Eosinofiele aandoeningen

Patiënten die een geneesmiddel tegen astma gebruiken, kunnen in zeldzame gevallen een ontsteking van de bloedvaten of longen ontwikkelen als gevolg van een toename van bepaalde witte bloedcellen (eosinofilie). Of dit door dupilumab wordt veroorzaakt, is niet bekend. Dit gebeurt meestal, maar niet altijd, bij mensen die ook een steroïde geneesmiddel gebruiken dat vervolgens wordt stopgezet of waarvan de dosis wordt verlaagd. Vertel het onmiddellijk aan je arts als je een combinatie van symptomen ontwikkelt, zoals een griepachtige ziekte, tintelend of doof gevoel in de armen of benen, verslechtering van longklachten en/of huiduitslag.

-Parasitaire infecties (darmparasieten)

Dupilumab kan je weerstand verlagen tegen infecties die veroorzaakt worden door parasieten. Heb je al een parasitaire infectie? Dan moet deze eerst worden behandeld voor je een behandeling met dupilumab start. Controleer samen met je arts of je last hebt van diarree, winderigheid, maagklachten, een vettige ontlasting en uitdroging, wat kan duiden op een parasitaire infectie. Woon je in een regio waar deze infecties vaak voorkomen of reis je naar zo’n regio, raadpleeg dan je arts.

-Astma

Heb je astma en gebruik je geneesmiddelen voor astma, stop daar dan niet mee en verander niets in je astmamedicatie zonder dat eerst met je arts te bespreken. Neem ook contact met je arts op voordat je met dupilumab stopt of als je astma niet onder controle komt of verslechtert tijdens de behandeling met dit geneesmiddel.

-Oogproblemen

Heb je nieuwe of toenemende problemen met je ogen, waaronder pijn aan het oog of veranderingen in je zicht, neem dan contact op met je arts.

Heeft dupilumab invloed op andere medicijnen?

Gebruik je nog andere geneesmiddelen? Heb je dat kort geleden gedaan of bestaat de mogelijkheid dat je snel andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan aan je arts of apotheker, vooral als je kort geleden een inenting (vaccinatie) hebt gehad of deze binnenkort krijgt. Word je met dupilumab behandeld, dan mag je gelijktijdig vaccinatie ondergaan met inactieve of niet-levende vaccins. De veiligheid en werkzaamheid van gelijktijdig gebruik van dupilumab en levende vaccins zijn niet onderzocht.

Wanneer mag je dupilumab niet gebruiken?

Als je allergisch bent voor dupilumab of voor een van de andere bestanddelen, dan mag je dit medicijn niet gebruiken. Als je denkt dat je allergisch bent, of je weet dit niet zeker, vraag dan je arts of apotheker om advies voordat je dupilumab gebruikt.

Wanneer moet je extra voorzichtig zijn met dupilumab?

Allergische reacties

In zeer zeldzame gevallen zijn er allergische reacties als je dupilumab gebruikt (overgevoeligheidsreacties).

Symptomen van een allergische reactie zijn onder andere:

  • koorts
  • algemeen ziek gevoel
  • gezwollen lymfeklieren
  • netelroos
  • jeuk
  • gewrichtspijn
  • huiduitslag.

Krijg je last van een allergische reactie, stop dan met het gebruik van dupilumab en neem onmiddellijk contact op met je arts.

Parasitaire infecties (darmparasieten)

Dupilumab kan je weerstand verlagen tegen infecties die veroorzaakt worden door parasieten. Heb je al een parasitaire infectie? Dan moet deze eerst worden behandeld voor je een behandeling met dupilumab start. Controleer samen met je arts of je last hebt van diarree, winderigheid, maagklachten, een vettige ontlasting en uitdroging, wat kan duiden op een parasitaire infectie. Woon je in een regio waar deze infecties vaak voorkomen of reis je naar zo’n regio, raadpleeg dan je arts.

Astma

Heb je astma en gebruik je geneesmiddelen voor astma, stop daar dan niet mee en verander niets in je astmamedicatie zonder dat eerst met je arts te bespreken. Neem tevens contact met je arts op voordat je met dupilumab stopt.

Oogproblemen

Heb je nieuwe of toenemende problemen met je ogen, waaronder pijn aan het oog of veranderingen in je zicht, neem dan contact op met je arts.

Heeft dupilumab invloed op andere medicijnen?

Gebruik je nog andere geneesmiddelen? Heb je dat kortgeleden gedaan of bestaat de mogelijkheid dat je snel andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan aan je arts of apotheker, vooral als je kortgeleden een inenting (vaccinatie) hebt gehad of deze binnenkort krijgt. Word je met dupilumab behandeld, dan mag je gelijktijdig vaccinatie ondergaan met inactieve of niet-levende vaccins. De veiligheid en werkzaamheid van gelijktijdig gebruik van dupilumab en levende vaccins zijn niet onderzocht.

Wanneer moet je contact opnemen met je arts?

Neem contact op met je arts als je andere geneesmiddelen gebruikt en bespreek of deze samen met dupilumab ingezet kunnen worden. Ook bijwerkingen die niet in de bijsluiter staan moet je melden bij je arts of apotheker.

Referenties: dupilumab bezocht mei 2022. MAT-NL-2200462